Last Updated on กุมภาพันธ์ 20, 2025 by admin
ต้นประดู่แดง (Phyllocarpus septentrionalis Donn.Sm.) เป็นไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ที่โดดเด่นด้วยสีสันของดอกที่แดงสด งดงามสะพรั่งในช่วงฤดูร้อน ด้วยทรงพุ่มที่สวยงาม ดอกสีแดงสด และคุณสมบัติที่ทนทาน ทำให้ต้นประดู่แดงได้รับความนิยมในการปลูกเป็นไม้ประดับและให้ร่มเงา
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของต้นประดู่แดง
- การจำแนกทางวิทยาศาสตร์:
- วงศ์ (Family): Fabaceae (Leguminosae) – วงศ์ถั่ว
- วงศ์ย่อย (Subfamily): Caesalpinioideae
- สกุล (Genus): Phyllocarpus
- สปีชีส์ (Species): Phyllocarpus septentrionalis Donn.Sm.
- ชื่อสามัญ:
- ภาษาไทย: ประดู่แดง, ประดู่เซิง, ประดู่ป่า, อะล้าง, จะลาง, ตะลาง
- ภาษาอังกฤษ: Flame Tree, Mayflower, Amboyna Wood, Fire of Pakistan, Copper Pod
- ลักษณะทั่วไป:
- ประเภท: ไม้ต้นผลัดใบ (Deciduous tree)
- ความสูง: สูงได้ถึง 15-25 เมตร
- ทรงพุ่ม: เรือนยอดเป็นพุ่มกลม หรือรูปไข่ ทรงพุ่มโปร่ง แผ่กว้าง
- ลำต้น: เปลือกต้นสีน้ำตาลอมเทา แตกเป็นร่องตามยาวเมื่ออายุมากขึ้น
- กิ่ง: กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาลแดงปกคลุม
- ใบ:
- ชนิด: ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น (Bipinnately compound leaf)
- การเรียงตัว: เรียงสลับ
- แกนกลางใบประกอบ: ยาว 15-30 เซนติเมตร มีขน
- ใบย่อย: ใบย่อยรูปไข่ หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ
- ขนาดใบย่อย: กว้าง 1-2 เซนติเมตร ยาว 2-4 เซนติเมตร
- จำนวนใบย่อย: ประมาณ 5-10 คู่ใบย่อย
- สีใบ: สีเขียวเข้ม
- ดอก:
- ชนิด: ช่อดอกแบบช่อกระจะ (Raceme) ออกตามกิ่ง หรือปลายกิ่ง
- ลักษณะดอก: ดอกสมบูรณ์เพศ กลีบดอก 5 กลีบ ไม่เท่ากัน
- สี: สีแดงสด หรือสีแดงอมส้ม
- ขนาดดอก: เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 3-5 เซนติเมตร
- กลีบเลี้ยง: 5 กลีบ สีเขียว
- กลีบดอก: 5 กลีบ กลีบดอกบนสุด (Standard petal) ขนาดใหญ่ กลีบคู่ข้าง (Wing petals) และกลีบคู่ล่าง (Keel petals) ขนาดเล็กกว่า
- เกสรเพศผู้: 10 อัน แยกกัน
- เกสรเพศเมีย: 1 อัน รังไข่เหนือวงกลีบ
- กลิ่น: มีกลิ่นหอมอ่อนๆ
- ฤดูดอก: ช่วงฤดูร้อน (ในประเทศไทยมักพบดอกช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – พฤษภาคม) ดอกบานพร้อมกันทั้งต้นสวยงามมาก
- ผล:
- ชนิด: ผลเป็นฝักแห้งแตก (Legume)
- รูปทรง: รูปขอบขนาน แบน ปลายและโคนสอบ
- ขนาด: กว้าง 1-1.5 เซนติเมตร ยาว 10-20 เซนติเมตร
- สีฝัก: เมื่ออ่อนสีเขียว เมื่อแก่เป็นสีน้ำตาลเข้ม
- เมล็ด: เมล็ดแบน รูปรี หรือรูปไข่ มี 5-10 เมล็ดต่อฝัก
- ระบบราก:
- ระบบรากแก้ว: มีรากแก้วแข็งแรง หยั่งลึกลงดิน และมีรากแขนงแผ่ขยายด้านข้าง แข็งแรงทนทาน
- การขยายพันธุ์:
- เพาะเมล็ด: เป็นวิธีขยายพันธุ์ที่นิยมและได้ผลดี
- ตอนกิ่ง: สามารถทำได้ แต่ไม่นิยมเท่าการเพาะเมล็ด
- ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์:
- ถิ่นกำเนิด: มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ และหมู่เกาะเวสต์อินดีส (Caribbean)
- การกระจายพันธุ์: แพร่กระจายในเขตร้อนทั่วโลก รวมถึงในประเทศไทย นำเข้ามาปลูกเป็นไม้ประดับและให้ร่มเงา
ต้นประดู่แดง ความหมาย
ในความเชื่อของคนไทยโบราณ ต้นประดู่แดงไม่ได้เป็นเพียงไม้ประดับที่งดงามเท่านั้น แต่ยังถือเป็นสัญลักษณ์ของ “ความยิ่งใหญ่” และ “ความสามัคคี” ด้วยความที่ดอกของมันออกมาอย่างประจุกระจายและมีสีแดงสดสะพรั่งทั่วทั้งต้น เชื่อกันว่า หากมีการปลูกต้นประดู่แดงไว้ประจำบ้านหรือในสถานที่สำคัญ จะช่วยเสริมพลังแห่งความพร้อม ความร่วมมือ และความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในชุมชนหรือครอบครัว
นอกจากนี้ ในบางวงการ ยังมีความเชื่อที่นำต้นประดู่แดงไปใช้เป็นเครื่องรางหรือสัญลักษณ์ในงานพิธีกรรม เช่น การใช้ไม้ส่วนแก่นในงานดนตรีพื้นบ้าน (เช่น การทำระนาด) ซึ่งสะท้อนถึงความแข็งแรงและความมีชีวิตชีวาของต้นไม้ชนิดนี้อีกด้วย
สำหรับหน่วยงานบางแห่ง เช่น สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ต้นประดู่แดงได้รับการเลือกใช้เป็นสัญลักษณ์ประจำสถานที่ เนื่องจากความเชื่อในพลังบวกที่มันนำมาซึ่งความร่วมมือและความแข็งแกร่งในสังคม
ประดู่แดง ประโยชน์
- เป็นไม้ประดับ: ดอกสีแดงสดสวยงาม ทรงพุ่มสวยงาม เหมาะปลูกเป็นไม้ประดับในสวนสาธารณะ สวนหย่อม และริมถนน
- ให้ร่มเงา: ทรงพุ่มแผ่กว้าง ให้ร่มเงาได้ดี
- เนื้อไม้: เนื้อไม้สีเหลืองอ่อน เนื้อละเอียด ไสกบ ตกแต่งง่าย ใช้ในงานก่อสร้าง ทำเครื่องเรือน และเครื่องใช้ต่างๆ
- ประโยชน์ทางยา (พื้นบ้าน): เปลือกต้นและใบ ใช้ในตำรายาพื้นบ้าน
- ปลูกเป็นไม้ริมทะเล: เนื่องจากทนทานต่อลมทะเล และสภาพดินเค็มได้ดี จึงเหมาะปลูกในพื้นที่ชายทะเล
ประดู่แดง…ไม้จากแดนไกล
ถึงแม้ว่าเราจะเห็นต้นประดู่แดงขึ้นอยู่ทั่วไปในประเทศไทย แต่จริงๆ แล้ว ต้นประดู่แดงไม่ได้มีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชีย แต่มี ถิ่นกำเนิดเดิมอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ และหมู่เกาะเวสต์อินดีส ถูกนำเข้ามาปลูกในประเทศไทยในภายหลัง และได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในฐานะไม้ประดับและไม้ให้ร่มเงา กลายเป็น “ไม้ต่างถิ่น” ที่ปรับตัวเข้ากับเมืองไทยได้เป็นอย่างดี
แนวทางการดูแล ต้นประดู่แดง
1. แสงแดด:
- ปลูกในที่แดดจัด: ต้นประดู่แดงต้องการแสงแดดเต็มที่ อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อวัน เพื่อการเจริญเติบโตที่ดีและการออกดอกที่สมบูรณ์ ควรเลือกพื้นที่ปลูกกลางแจ้งที่ได้รับแสงแดดโดยตรงตลอดวัน
- หลีกเลี่ยงที่ร่ม: การปลูกในที่ร่มเกินไป จะทำให้ต้นโตช้า กิ่งยืดยาว และอาจไม่ออกดอก หรือดอกไม่สวย
2. การให้น้ำ:
- ช่วงแรกหลังปลูก: รดน้ำสม่ำเสมอ ทุกวัน หรือวันเว้นวัน ในช่วง 1-3 เดือนแรก เพื่อให้ดินชุ่มชื้นและรากตั้งตัวได้ดี
- ต้นตั้งตัวแล้ว: ลดการให้น้ำลง รดน้ำ สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ในฤดูร้อน และ 1-2 ครั้ง ในฤดูฝน หรือเมื่อดินเริ่มแห้ง สังเกตความชื้นของดินเป็นหลัก
- ฤดูแล้ง: เพิ่มการให้น้ำเป็น 2-3 วันต่อครั้ง หากอากาศแห้งแล้งเป็นพิเศษ
- รดน้ำให้ชุ่ม: รดน้ำให้ถึงราก สังเกตน้ำซึมลงดินได้ดี หลีกเลี่ยงการรดน้ำขังแฉะ หรือรดเพียงผิวเผิน
3. ดิน:
- ดินร่วน ระบายน้ำดี: ต้นประดู่แดงชอบดินร่วนที่มีการระบายน้ำดี หากดินไม่ดี ควรปรับปรุงดินก่อนปลูก
- ปรับปรุงดิน: ผสมปุ๋ยหมัก, ปุ๋ยคอก, หรือแกลบดิบ ลงในดินเหนียวหรือดินทราย เพื่อให้ดินร่วนซุยและอุดมสมบูรณ์ขึ้น
- pH ดิน: ชอบดิน pH เป็นกลาง ถึงกรดเล็กน้อย (pH 6.0-7.0)
4. ปุ๋ย:
- ใส่ปุ๋ยปีละ 2-3 ครั้ง: ใส่ปุ๋ยในช่วง ต้นฤดูฝน กลางฤดูฝน และปลายฤดูฝน หรือช่วงก่อนออกดอก
- ปุ๋ยอินทรีย์ หรือปุ๋ยสูตรเสมอ: แนะนำปุ๋ยอินทรีย์ (ปุ๋ยหมัก, ปุ๋ยคอก) หรือปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ (15-15-15, 16-16-16)
- ปุ๋ยบำรุงดอก: อาจใช้ปุ๋ยสูตร 12-24-12 ในช่วงก่อนออกดอก เพื่อกระตุ้นการออกดอก
- ปริมาณน้อยๆ: ใส่ปุ๋ยในปริมาณน้อยๆ ตามคำแนะนำบนฉลากปุ๋ย หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยมากเกินไป
5. การตัดแต่งกิ่ง:
- ตัดแต่งกิ่งฤดูแล้ง: ตัดแต่งกิ่งในช่วง ฤดูแล้ง หรือหลังหมดฤดูฝน
- ตัดกิ่งแห้ง/โรค/เสียทรง: ตัดกิ่งแห้ง, กิ่งเป็นโรค, กิ่งที่ถูกแมลงทำลาย, กิ่งที่ไขว้กัน หรือกิ่งที่เสียรูปทรง เพื่อให้ทรงพุ่มโปร่งและสวยงาม
- รักษาแผล: ทาปูนแดง หรือยาป้องกันเชื้อรา ที่รอยตัดกิ่งใหญ่ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
ต้นประดู่แดง กี่ปีออกดอก ?
ต้นประดู่แดง มักเริ่มออกดอกเมื่อมีอายุประมาณ 2 ปี ขึ้นไป โดยต้นไม้ชนิดนี้จะบานดอกในช่วงระหว่างเดือนมกราคมถึงมีนาคม ซึ่งเป็นช่วงที่ดอกมีสีแดงสดหรือสีส้มอ่อนระยิบระยับงดงาม แม้ว่าระยะเวลาในการออกดอกจะมีความแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อมและการดูแลรักษา แต่โดยรวมแล้ว ต้นประดู่แดงสามารถเริ่มออกดอกได้หลังจากที่เติบโตเต็มที่ประมาณ 2 ปี
ต้นประดู่แดง ราคา เท่าไหร่?
- ต้นกล้าประดู่แดง (สูงประมาณ 30-50 ซม. ในถุงดำเล็ก): ราคาประมาณ 50 – 150 บาท ต่อต้น
- ต้นประดู่แดงขนาดกลาง (สูงประมาณ 1-1.5 เมตร ในกระถาง 15 นิ้ว): ราคาประมาณ 300 – 800 บาท ต่อต้น
- ต้นประดู่แดงขนาดใหญ่ (สูง 2 เมตรขึ้นไป ในกระถางใหญ่ หรือต้นขุดล้อม): ราคาเริ่มต้นประมาณ 1,500 บาทขึ้นไป จนถึงหลักหมื่นบาท หรือมากกว่า ขึ้นอยู่กับขนาด ทรงพุ่ม และความสมบูรณ์ของต้น
อ่านบทความดีๆกันแล้ว
แล้วอย่าลืม แอดไลน์ มาเป็นเพื่อนกัน เพื่อให้ท่านไม่พลาดข่าวสารและโปรโมชั่นดีๆจากทางร้าน
